Een nieuwe stap voor de HC-gemeenschap
(A New Step for the RC Communities)
Jamaica Plain, Massachusetts, VS
Op de wereldconferentie van 2013 is een extra voorwaarde voor het verkrijgen van een certificaat als HC-leraar afgesproken: Van HC-leraren wordt nu verwacht dat ze stelling nemen tegen pornografie en zich inzetten voor het ontladen van de daarmee samenhangende pijnpatronen. Dit is een belangrijke stap voorwaarts voor de HC-gemeenschap. Het kan ook een impact hebben op de gehele samenleving.
Intelligente, diepgaande relaties en partnerschappen tussen vrouwen en mannen zijn fundamenteel voor elke rationele menselijke samenleving. Pornografie is een belangrijk obstakel voor rationele menselijke relaties. In de pornografie is seks verbonden met geweld en wreedheid en wordt het een onmenselijke daad.
Pornografie wordt steeds wijder verbreid en genormaliseerd. Hebzucht en de kans op enorme winsten liggen hieraan ten grondslag en wakkeren het fenomeen aan. Pornografie is tegenwoordig een van de grootste businessmodellen ter wereld. Het is nu wijdverspreid op het internet, in de media en in de popcultuur. Je vindt porno in reclame, in tijdschriften, films, hotels, in de schoonheidsindustrie en in het leger. Het is onderdrukkend voor iedereen, zowel voor de onderdrukte groep als voor onderdrukkersgroep. We moeten ons nog echt gaan realiseren hoe schadelijk het is voor de mens.
Seksuele uitbuiting en mannelijke dominantie vormen het fundament van pornografie. Pornografische beelden maken meestal vrouwen en meisjes tot doelwit. Racisme en klassisme spelen ook een rol. De afbeeldingen maken vaak mensen van kleur, met name vrouwen, tot seksueel object. En arbeidersklasse en arme vrouwen worden door de industrie geworven om een pornografische rol te spelen. Porno maakt ook mannen tot doelwit (homoseksuele mannen, jonge mannen, gekleurde mannen). Porno versterkt vele vormen van onderdrukking, waaronder de onderdrukking van mannen.
Pornografie restimuleert en manipuleert reeds bestaande seksuele pijnpatronen en geweldspatronen. Ook kan porno nieuwe patronen doen ontstaan, vooral bij jonge mensen.
Seksisme en manlijke dominantie
Een onderdrukkende relatie tussen vrouwen en mannen is een integraal onderdeel van de klassenmaatschappij sinds die ontstond (het was een onderdeel van de meer algemene uitbuiting van alle mensen). Mannen onderwierpen vrouwen. Zij hebben het lichaam en het werk van vrouwen uitgebuit. Vrouwen waren het ‘eigendom’ van mannen. De rol van de vrouw in de voortplanting was het voorwendsel voor de onderdrukking van vrouwen en voor mannelijke dominantie.
Vrouwenonderdrukking en mannelijke dominantie hebben in de geschiedenis van de klassenmaatschappij vele vormen aangenomen. Seksuele uitbuiting maakte al vanaf het begin deel uit van vrouwenonderdrukking. Dat was in de vorm van verkrachting en ander seksueel geweld, van prostitutie en van de overheersing van mannen op seksueel gebied, binnen en buiten het huwelijk.
De uitbuiting gaat op deze manier nog steeds voort, maar er zijn nu ook nieuwere vormen. Tegenwoordig worden vrouwen onder druk gezet om seks te hebben om mannen te plezieren en om zich te conformeren aan een seksueel beeld dat ze tot object maakt (op Barbie-poppen[1] lijken, plastische chirurgie ondergaan, geseksualiseerde kleding dragen, enzovoort). Ze worden seksueel misbruikt, lastiggevallen en aangevallen, ook thuis en op het werk.
De seksuele uitbuiting van vrouwen is een onderdeel van elke onderdrukking, en het seksualiseren van vrouwen heeft geleid tot de seksualisering van alle onderdrukte mensen. Er is een lange geschiedenis van seksueel geweld tijdens de slavernij, in tijden van oorlog en er is een verband met kolonisatie en genocide.
Hoewel vrouwelijke seksuele praktijken gevarieerder zijn dan algemeen wordt erkend, wordt vrouwelijke ondergeschiktheid in seks als de norm beschouwd. Die komt vaak voor in pornografische beelden van seks met zowel de tegenovergestelde als met dezelfde sekse. Vrouwelijke seksualiteit die buiten de normen valt van het seksisme en van de mannelijke dominantie wordt niet algemeen geaccepteerd of ondersteund.
De vrouwenbeweging van eind jaren zestig en begin jaren zeventig heeft de meest elementaire vormen van seksuele uitbuiting van vrouwen, althans in de westerse wereld, aangepakt. De vrijheid om geboortebeperking toe te passen, zwangerschappen legaal te onderbreken en seksueel genot te ervaren, zette vraagtekens bij vroegere normen en praktijken.
De schoonheids- en seksindustrie hebben echter eerdere gunstige ontwikkelingen omgezet in hedendaagse vormen van seksisme. De ‘seksuele vrijheid’ van vrouwen wordt nu vaak vervangen door bevrijding van mensen in het algemeen. Beelden van geweld tegen vrouwen, van hun onderwerping en van hoe ze tot object gemaakt worden, worden nu vaak als ‘bevrijd’ en wenselijk beschouwd.
‘Seksuele vrijheid’ wordt vaak gedefinieerd, vooral in de media, als het hebben van seks ‘zoals een man dat doet’. Dit betekent seks op basis van mannelijke patronen en mannelijke verstarde fantasieën. Vrouwen, met name jonge vrouwen, worden aangemoedigd om te genieten van seks zonder enig gevoel van liefde of verbondenheid en, in sommige gevallen, om de onderdrukkende rol in de seks aan te nemen. ‘Seksuele vrijheid’ en ‘vrije keuze’ betekenen nu dat seksuele praktijken op basis van pornografie voor iedereen als ‘normaal’ worden gezien. Mensen hebben het gevoel dat als ze pornografie willen gebruiken, ze dat vrijelijk moeten kunnen doen. Velen vinden dat er geen beperkingen moeten worden opgelegd aan de porno-industrie.
Er worden dagelijks nieuwe markten voor pornografie ontwikkeld, die zich richten op steeds jongere mensen. Er worden steeds meer spectaculaire en restimulerende uitbeeldingen van geweld en uitbuiting bedacht. Er zijn steeds meer beelden van geweld en verkrachting te zien en die worden vaak beschouwd als ‘dat is toch niet zo erg...’ Tegelijkertijd zijn er steeds meer aanwijzingen dat het gebruik en de verspreiding van pornografie het seksuele en niet-seksuele leven van mensen diepgaand beïnvloedt.
Mannenonderdrukking en mannelijke dominantie
Hoewel steeds meer vrouwen gebruik maken van pornografie, zijn mannen nog steeds de grootste afnemers. Mannen zijn vooral kwetsbaar door de manier waarop ze zelf onderdrukt zijn. De basis van mannenonderdrukking is de vroege en wrede ontzegging van de toegang tot het ontladingsproces en het afsluiten van mannen van attent, warm lichamelijk contact met andere mensen. Er zijn ook aanwijzingen dat een meerderheid van de jonge jongens seksueel misbruikt wordt.
Mannen wordt geleerd dat ze alleen in de context van seks dichtbij kunnen zijn en dat ze tegelijkertijd geen nabijheid hoeven te hebben voor het hebben van seks. (Helaas hebben veel vrouwen dit perspectief ook overgenomen in een poging om mannelijke ‘voorrechten’ te krijgen.) Mannen worden zo onderdrukt dat hun preoccupatie met seks en hun verstarde gevoelens van wanhoop en eenzaamheid alleen door seks lijken te worden ‘beantwoord’. Mannen worden ook onderworpen aan geweld, ook in militaire dienst, en aan wrede concurrentie. Vaak spelen ze de daaruit voortkomende pijn uit in de vorm van dominantie, vooral van vrouwen, maar ook van andere mannen. Pornografie dient als een trainingsbasis om van hen seksuele uitbuiters te maken. En met de ‘glamour’ van pornografie, en de snelle toename daarvan op het internet, is het bijna onmogelijk voor mannen om er geen gebruik van te maken.
Op een bepaald niveau voelen mannen diepe schaamte, schuld en vernedering voor het feit dat ze de mensen waar ze het meest om geven erg hebben mishandeld, en dit maakt het voor hen nog moeilijker om pornografie tegen te spreken en te ontladen.
De HC-hulpbron
Met toegang tot de theorie en de praktijk van Herwaarderingscounselen kunnen mensen zich bevrijden van pijnpatronen, ook pijn verbonden aan pornografie. Er is al goed werk verricht op het gebied van pornografie bij workshops over vroege seksuele herinneringen, bij workshops over homobevrijding en bij vrouwen- en mannenworkshops. Toch heeft de HC-gemeenschap nog niet genoeg in huis om mensen volledig en effectief te counselen over pornografie. Wij allen, en in het bijzonder de HC-leiders moeten onze counsel’spier’ trainen om de nodige veiligheid en vaardigheid te ontwikkelen.
Het werk voor mannen op het gebied van pornografie
Bij het werken aan pornografie is het uitgangspunt voor mannen om te beseffen dat geen enkele man (of vrouw) het verdient om veroordeeld te worden voor het gebruik van pornografie. Het is nauwelijks mogelijk dat een man die na 1970 geboren is er niet mee in aanraking is gekomen. Niemand hoeft beschuldigd te worden voor het gebruik ervan. We kunnen echter allemaal de verantwoordelijkheid nemen om ons te bevrijden van de daarmee gepaard gaande pijnpatronen.
Als je een man bent, zijn hier een paar ideeën die je zou kunnen uitproberen voor het werken aan pornografie:
- Ontladen over de goedheid van mannen en over je eigen goedheid.
- Merk alle schaamte, opgelatenheid of schuldgevoelens over het gebruik van pornografie op, en ontlaad erover.
- Ontlaad over vroege seksuele herinneringen.
- Probeer je de eerste keer dat je pornografie zag te herinneren. Wat waren de omstandigheden? Wat voelde je?
- Werk aan je pornografiegeschiedenis.
- Vraag jezelf af hoe pornografie je seksuele leven heeft beïnvloed. Ontlaad en zie onder ogen dat als je het gebruikt, je seksistisch handelt. (Pornografie bestaat grotendeels uit seksistische beelden van vrouwen.)
- Ontlaad over het op een rationele manier waarderen van vrouwenlichamen.
- Waardeer jezelf voor elke stap die je zet, hoe klein die ook voelt. Het doel is volledige bewustwording van en respect voor vrouwen, en een engagement om een einde te maken aan elk gebruik van pornografie, en dat kan een langdurig project zijn.
- Als je pornografie gebruikt, praat er dan over met mensen die om je geven. Gebruikers van pornografie verbergen meestal hun activiteit en hoe ze erdoor gekwetst zijn. Ze zijn zich ook vaak niet bewust van hoe schadelijk het is voor anderen. Het kan nuttig zijn om je HC-leraar, je gebiedsreferentiepersoon en je vaste counseler te vertellen dat je pornografie gebruikt. En je hebt misschien meer dan één counseler nodig om er effectief en efficiënt aan te werken. Het kan ook belangrijk zijn om je seksuele partner(s) te vertellen over je gebruik en dat je je er aan verbonden hebt om jezelf te bevrijden van porno en van de daaraan gerelateerde pijn.
Het werk voor vrouwen op het gebied van pornografie
Wij vrouwen in HC hebben de mogelijkheid om op zo'n manier aan pornografie te werken dat de veiligheid zowel voor onszelf als voor de mannen gewaarborgd is. Tegelijkertijd hoeven we niet over onze pijnpatronen heen te ‘springen’ om mannen te counselen. We moeten eerst aan onze eigen pijn werken. We hebben allemaal baat bij het ontladen van onze seks- en seksismegeschiedenis.
Het is niet zinvol om voor mannen te ‘zorgen’. In plaats daarvan kunnen we trots zijn op onszelf en leiding nemen. We kunnen van mannen verwachten dat ze zich bij ons aansluiten als volwaardige partners in het beëindigen van seksisme, mannelijke dominantie en pornografie.
Als je een vrouw bent die geen gebruik heeft gemaakt van pornografie, dan zijn hier enkele vragen die je kunnen helpen om er aan te werken:
- Hoe heeft pornografie jou beïnvloed? Hoe sta je tegenover porno? Jouw geschiedenis ermee?
- Welke gevoelens roepen pornografie bij je op? Ben je erdoor geschokt? Verdoofd? Opgelucht dat je niet meer jong bent (gebruikelijk voor oudere vrouwen)? Wil je het hele onderwerp liever vermijden? Zulke gevoelens zijn waarschijnlijk verbonden met je seks- en seksismegeschiedenis.
- Welke gevoelens roepen mannen op die pornografie gebruiken?
- Hoe zou het zijn om een man te vragen of hij pornografie gebruikt? Wat zou je onder ogen moeten zien en ontladen om dat te kunnen doen? Waar zou je aan moeten werken om een steun te zijn voor een man die pornografie gebruikt? Denk er over om hulp aan te bieden bij het opgeven van zijn verslaving aan een man in je leven of een mannelijke counseler.
- Verberg je iets? Velen van ons verbergen onze seksuele fantasieën, vooral die waarin we slachtoffer zijn of die waarin we van rol hebben gewisseld en de onderdrukker zijn. We kunnen ontladen over het verbergen en het geheimzinnig-zijn, inclusief eventuele opgelatenheid of schaamte.
- Wat is de inhoud van je seksuele fantasieën? Wat ‘trekt’ je aan tot pornografie? Je kunt je ontladen over alle gevoelens die je erover hebt dat het ongepast is om je als bevrijde vrouw aangetrokken te voelen tot porno.
- Wat zijn je gevoelens als slachtoffer? Vrouwen voelen zich begrijpelijkerwijs slachtoffer van pornografie.
Als je een vrouw bent die pornografie heeft gebruikt, zijn hier enkele suggesties.
- Gebruik veel van de bovenstaande ideeën voor vrouwen die geen pornografie hebben gebruikt en die voor mannen.
- Werk aan je goedheid. Werk aan het volledig vrouw-zijn. Ontlaad over vroege seksuele herinneringen en seksuele fantasieën. Ontlaad over jouw geschiedenis met pornografie, inclusief de eerste keer dat je je ervan bewust werd en wat dat restimuleerde.
- Vrouwen worden meestal als slachtoffer geportretteerd in pornografische beelden. Ontlaad over alle ervaringen die deze beelden kunnen restimuleren. Let op je gevoelens over de beelden waarin vrouwen een dominante rol spelen.
- Praat erover hoe pornografie je leven heeft beïnvloed.
Voor zowel vrouwen als mannen
We kunnen in onze HC-gemeenschap de voorwaarden scheppen voor effectief werk op het gebied van pornografie. Daartoe moeten we roddelen over iedereen die gebruik maakt van pornografie vermijden. We moeten niemands naam of andere identificatiemiddelen noemen, of het nu gaat om iemand uit ons verleden of iemand die we kennen in het heden.
Bij het schrijven van artikelen voor HC-publicaties over ons werk op het gebied van pornografie moeten we pseudoniemen gebruiken of anoniem schrijven.
Verschillende HC-leiders hebben pionierswerk verricht op het gebied van pornografie. Ik wil mijn waardering uitspreken voor Joan Karp, ‘David Nijinsky’, ‘Jeanne d'Arc’ en Teresa Enrico.[2] We hebben nu de kans om hun werk uit te breiden naar de hele HC-gemeenschap.
De uitdaging om een einde te maken aan pornografie en de effecten ervan geeft ons weer een kans om onze integriteit volledig te herstellen. We kunnen dit werk gebruiken om ons rechtmatige partnerschap als mannen en vrouwen en onze volledige menselijkheid terug te winnen.
Met dank aan Anna van Heeswijk, K Webster, ‘Jeanne d'Arc’, ‘David Nijinsky’ en Barbara Harwood voor hun steun en goed denkwerk.
Present Time 173, Oktober 2013
- - - -